Trong số các đời tổng thống Mỹ qua hơn 200 năm lịch sử, Abraham Lincoln, George Washington và Franklin D. Roosevelt được nhiều học giả đánh giá là có những cống hiến to lớn nhất cho nước Mỹ…
.
1. George Washington (1732-1799)
Người khai quốc và cha già của nhân dân các dân tộc Hoa Kỳ
– Ông là Tổng tư lệnh Lục quân Lục địa trong cuộc chiến đấu chống đô hộ của Thực dân Anh trong cuộc Chiến tranh Cách mạng Mỹ năm 1775–1783.
– Ông đã trông coi việc viết ra Hiến pháp Hoa Kỳ năm 1787, được 13 tiểu bang thông qua.
– Ông được Quốc hội Mỹ chọn lựa làm Tổng thống Hoa kỳ đầu tiên, 2 nhiệm kỳ (1789–1797). Trong suốt hai nhiệm kỳ làm tổng thống, ông đã tiến hành xây dựng quốc gia hùng mạnh, giàu tài chính mà vẫn tránh được chiến tranh.
“Một khi quyền tự do ngôn luận bị tước mất, thì chúng ta trở nên câm lặng và ngu ngốc, như chú cừu đang bị dẫn đến lò mổ” – George Washington
.
Bài diễn văn chính trị từ biệt của Washington dài 32 trang viết tay gửi công chúng ngày 19/9/1796 là một trong những lời tuyên bố có ảnh hưởng của chủ nghĩa cộng hòa, tinh thần Mỹ và có ảnh hưởng nhất trong lịch sử chính trị Mỹ.
Thứ nhất, Washington tuyên bố không tranh cử nhiệm kỳ thứ ba.
Thứ hai, Washington cảnh báo chống lại sự ảnh hưởng của ngoại quốc trong các vấn đề đối nội và sự can thiệp của Mỹ trong các vấn đề của châu Âu. Ông khuyên Mỹ nên làm bạn và giao thương với tất cả các quốc gia nhưng cảnh báo chống lại sự can thiệp của Mỹ tại các cuộc chiến tranh tại châu Âu hay gia nhập vào các liên minh “vướng bận” dài hạn.
Thứ ba, ông cảnh báo các bè phái hay đảng chính trị có thể trở thành một mối đe dọa với nền thống nhất và kêu gọi mọi người nên vượt ra ngoài đảng phái và phục vụ lợi ích chung. Ông nói Hoa Kỳ phải tập trung chủ yếu vào những lợi ích của Mỹ. Một quan điểm gây tiếng vang trong bối cảnh chính trị phân cực sau này.
Kết thúc bài phát biểu, Tổng thống Washington đã nhận lại các sai sót trong chính quyền và xin dân chúng Mỹ lượng thứ về những khiếm khuyết của mình.
Washington là một thành viên của Giáo hội Anh giáo, đồng thời, năm 1752 Washington được thu nhận vào Hội Tam Điểm.
Tem và đồng đô la có hình ảnh Washington (Ảnh: Bùi Quang Minh)
.
Sinh nhật 106 năm , hài cốt của ông được đưa vào ngôi mộ được xây dựng thành phố Philadelphia. Sau khi làm lễ, cửa hầm mộ bên trong được đóng lại và chìa khóa mở ngôi mộ được quăng xuống sông Potomac.
.
2. Thomas Jefferson (1743 – 1826)
2. Thomas Jefferson (1743 – 1826)
Là Tổng thống thứ ba của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ 2 nhiệm kỳ từ 1801 đến 1809
Là người đưa kiến nghị của bang Virginia với Hội nghị Lục địa, được công bố trong cuốn sách nhỏ “Quan điểm tóm tắt về các quyền của nước Mỹ” đưa ông lên vị trí nhà lãnh đạo cách mạng Mỹ.
Là người được lựa chọn để viết dự thảo bản Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ năm 1776 (ủy ban 5 người).
Là người xây dựng bản hiến pháp và các đạo luật tự do ngôn luận, tôn giáo, báo chí… cho quê hương bang Virginia.
“Khi người dân sợ chính phủ, chúng ta có độc tài. Khi chính phủ sợ người dân, chúng ta có tự do” – Thomas Jefferson
.
Là người công bố năm 1789 tư tưởng dân chủ mà dựa vào đó Đảng Dân chủ Hoa kỳ được xây dựng.
Là người phát biểu 3 câu nói:
“- Lạy chúa! Nhân dân tôi biết quá ít về những thứ quý giá họ đang có mà không có một dân tộc nào trên thế giới được tận hưởng!
– Cái cây tự do phải được tưới theo thời gian với những giọt máu của người ái quốc và độc tài.
– Khi người dân sợ chính phủ, chúng ta có độc tài. Khi chính phủ sợ người dân, chúng ta có tự do.”
.
Là một nhà canh nông có nhiều phát minh như máy cày, máy gặt đập, đồng hồ tính giờ “thi kế”…
Là kiến trúc sư vẽ kiểu nhà cho Tòa nhà Monticello, Điện Capitol ở Richmond, các tòa nhà ban đầu của Đại Học Virginia.
Là người dành những năm cuối đời thiết lập trường Đại học Virginia.
.
Trên mộ bia được ông chọn từ trước, có mang dòng chữ:
“Đây là nơi an nghỉ cuối cùng của Thomas Jefferson, tác giả của bản Tuyên ngôn Độc lập Mỹ, của Đạo luật Virginia về tự do tín ngưỡng, và là cha đẻ của trường Đại học Virginia”.
Tem và đồng đô la có hình ảnh Thomas Jefferson (Ảnh: Bùi Quang Minh)
.
Ông mãi mãi là một trong 3 nhà lãnh đạo xuất sắc nhất Hoa Kỳ cùng với George Washington, Abraham Lincoln.
.
3. Abraham Lincoln (1809 – 1865)
– là Tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ từ tháng 3 năm 1861 đến khi bị ám sát năm 1865.
– Ông thành công trong nỗ lực lãnh đạo đất nước vượt qua cuộc khủng hoảng hiến pháp, quân sự, và đạo đức – cuộc Nội chiến Mỹ – duy trì chính quyền Liên bang, đồng thời chấm dứt chế độ nô lệ, và hiện đại hóa nền kinh tế, tài chính của đất nước.
– Lincoln công bố Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ và vận động thông qua Tu chính án thứ Mười ba nhằm bãi bỏ chế độ nô lệ, năm 1861 nhờ đó ông đã giúp cho hơn 4 triệu nô lệ được tự do.
Kết thúc chiến tranh, chủ trương một quan điểm ôn hòa nhằm tái thiết và nhanh chóng tái thống nhất đất nước thông qua chính sách hòa giải và bao dung trong một bối cảnh phân hóa đầy cay đắng với hệ quả kéo dài.
“Tôi tiêu diệt kẻ thù của mình bằng cách biến họ thành bạn” – Abraham Lincoln.
.
Lincoln liên tục được cả giới học giả và công chúng xếp vào danh sách ba vị tổng thống vĩ đại nhất của nước Mỹ.
BÀI DIỄN VĂN VĨ ĐẠI NHẤT, LÀ BẢN TUYÊN NGÔN CỦA TINH THẦN MỸ “HIẾN MÌNH CHO CÁC NGUYÊN LÝ CAO CẢ CỦA TINH THẦN DÂN TỘC, QUYỀN BÌNH ĐẲNG, TỰ DO VÀ DÂN CHỦ” & ĐƯỢC TRÍCH DẪN NHIỀU NHẤT TRONG LỊCH SỬ NƯỚC MỸ
Diễn văn Gettysburg là diễn từ nổi tiếng nhất của Tổng thống Abraham Lincoln, và là một trong những bài diễn văn được trích dẫn nhiều nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Được đọc tại Lễ Cung hiến Nghĩa trang Chiến sĩ Quốc gia ở Gettysburg, tiểu bang Pennsylvania ngày 19/11/1863, trong thời Nội chiến Mỹ, bốn tháng rưỡi sau khi xảy ra mặt trận Gettysburg đẫm máu trong đó quân đội Liên bang giành chiến thắng vẻ vang.
.
“Tám mươi bảy năm trước, ông cha ta đã tạo dựng trên lục địa này một quốc gia mới, được thai nghén trong Tự do, được cung hiến cho niềm xác tín rằng mọi người sinh ra đều bình đẳng.
“Tám mươi bảy năm trước, ông cha ta đã tạo dựng trên lục địa này một quốc gia mới, được thai nghén trong Tự do, được cung hiến cho niềm xác tín rằng mọi người sinh ra đều bình đẳng.
.
Ngày nay, chúng ta đang tiến hành một cuộc nội chiến vĩ đại nhằm thử thách quốc gia này, hoặc bất kỳ quốc gia nào khác, xem có đủ quyết tâm theo đuổi lý tưởng mà đất nước ấy đã được thai nghén và cung hiến cho. Chúng ta gặp nhau ở đây, trên bãi chiến trường này. Chúng ta đến đây để cung hiến một phần của mảnh đất, nơi yên nghỉ cuối cùng của những người đã hiến dâng mạng sống mình để Tổ quốc được sống. Đó là điều chúng ta cần phải làm.
.
Song, trong một ý nghĩa lớn lao hơn, chúng ta không thể cung hiến, cũng không thể thánh hóa mảnh đất này. Những con người dũng cảm, đang sống hay đã chết, là những người từng chiến đấu ở đây, đã cung hiến nó, họ đã làm điều mà những con người yếu đuối như chúng ta không thể làm gì thêm hơn nữa. Thế giới sẽ không quan tâm, cũng chẳng nhớ đến những gì chúng ta đang nói ở đây, nhưng thế giới sẽ không bao giờ quên những gì họ đã làm tại đây.
.
Ấy là cho chúng ta, những người còn sống, cần cống hiến mình cho chính nghĩa vẫn chưa hoàn tất, mà những người từng chiến đấu ở đây đã cống hiến đời mình để sự thành công của chính nghĩa ấy mau đến.
.
Ấy là cho chúng ta, những người đang hiện diện ở đây, tiếp nhận trọng trách đang đặt trước mặt chúng ta – chúng ta tiếp nhận từ những người đã khuất hiện đang được vinh danh lòng tận tuỵ với chính nghĩa mà họ đã cống hiến bằng chính sinh mạng mình – ngay tại đây, chúng ta quyết tâm không để họ chết vô ích – đất nước này, dưới sự quan phòng của Thiên Chúa, sẽ sản sinh một nền tự do mới – và chính quyền này của dân, do dân, vì dân sẽ không lụi tàn khỏi mặt đất…”
— Abraham Lincoln –
.
Tem và đồng đô la có hình ảnh Abraham Lincoln (Ảnh: Bùi Quang Minh)