Nhà báo Vlad Savov của trang The Verge đã kể về việc anh được gửi cho loạt ảnh chụp tại công viên Finsbury, London tuần trước, nơi diễn ra một sự kiện âm nhạc có sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng như nhóm duo Rae Scremmurd. Trong đó, đặc biệt có một bức hình đã ám ảnh anh nhiều ngày liền, chụp một thành viên của Rae Scremmurd đang giao lưu hòa mình cùng đám đông fan hâm mộ – những người gần như không nhìn trực tiếp vào anh dù đó có thể là cơ hội duy nhất họ được tiếp xúc trực diện với thần tượng của mình. Gần như toàn bộ mọi ánh nhìn đều đổ dồn vào màn hình điện thoại để quay cho kỳ hết khoảnh khắc được gặp thần tượng.

Savov đã gọi đó là một “khoảnh khắc zombie thật hoành tráng”, giống hệt những xác sống trong các bộ phim kinh dị ăn khách, người hâm mộ liên tục với tay túm lấy chàng rapper, nhưng lại chẳng dành cho anh dù chỉ một ánh nhìn trực diện. Họ quá bận bịu với việc quay phim, chụp hình bằng smartphone để kịp “lưu giữ khoảnh khắc” đến mức quên đi việc đầu tiên phải làm là tạo ra khoảnh khắc đó bằng cách sống trọn, đắm mình vào nó.

Vlad nói anh ám ảnh với bức ảnh bởi anh nhìn thấy chính bản thân mình trong đó, Savov chính là kiểu người cảm thấy nhu cầu cần phải lưu giữ lại mọi thứ đẹp đẽ xung quanh mình – từ nhà cửa, thiên nhiên, đồ ăn cho tới con người – như thể mọi ký ức tuyệt vời sẽ tan biến vào hư không nếu không kịp giơ smartphone lên bấm vậy.

Thói quen đã ăn sâu vào lối sống của anh đến mức giờ đây anh cảm thấy gần như không thể tận hưởng trọn vẹn chuyến picnic của mình nếu quên đem theo điện thoại, thay vào đó là một cảm giác bức bối, khó chịu khi không được cầm máy ảnh giơ lên chụp bất cứ điều gì mình thích.

Tác động tiêu cực của smartphone và mạng xã hội lên đời sống con người không còn là đề tài xa lạ, nhưng nó càng trở nên đáng báo động hơn khi ngay cả những người làm trong ngành công nghệ – những cá nhân hiểu rõ ràng nhất tác hại của việc phụ thuộc vào thiết bị điện tử – cũng không tránh khỏi lối mòn đó.

Những yếu tố khích lệ từ mạng xã hội như “like” hay “thả tim” cứ thế nuốt trọn lấy chúng ta một cách chóng mặt, tưởng thưởng những bức ảnh đẹp, dòng status hay ta đăng tải bằng hàng nghìn lượt like hay chia sẻ đáng hãnh diện và thật khó cưỡng lại. Có lẽ tất cả mọi người có mặt tại buổi festival âm nhạc hôm Chủ Nhật vừa rồi tại Anh đều bị hối thúc bởi một nhu cầu xã hội tương tự: hoặc chụp ảnh đăng lên Facebook, hoặc không ai tin bạn đã có mặt tại đó.

Như đã nói, vấn đề nằm ở chỗ đôi khi chúng ta quá mải mê với hoạt động chụp hình mà quên mất dành tặng cho bản thân một khoảng lặng  để chìm đắm vào thực tại tươi đẹp, bởi đó mới chính là lúc ta tạo nên khoảnh khắc. Kỷ niệm không đến từ những giây phút dán mắt vào màn hình để quay phim, chụp ảnh sao cho “về nhà còn có cái mà xem”. Kỷ niệm là lúc ta yêu thương bản thân mình, cho phép bản thân buông lơi chiếc điện thoại và cảm nhận cuộc sống quanh ta bằng những giác quan sẵn có. Những bức hình, đoạn phim quay được chỉ nên đóng vai trò là những món quà lưu niệm nhỏ giúp gợi lại toàn bộ ký ức về một sự kiện đáng trân trọng trong cuộc đời con người, thay vì trở thành toàn bộ những ký ức đã trải nghiệm tại thời điểm đó.

Sau cùng, smartphone chắc chắn là một trong những phát minh vĩ đại nhất của thế kỷ 21, nhưng cùng với sự ra đời của smartphone, con người cần phải học lại nghệ thuật hưởng thụ cuộc sống, tận hưởng khoảnh khắc thay vì nhốt những ký ức đẹp đẽ vào một màn hình nhỏ không thể nào chạm tới được. Nói cách khác, hãy học cách sống cùng smartphone, không phải sống qua smartphone.