ÂN HUỆ KỲ DIỆU CỦA THIÊN CHÚA

Khi cô cháu gái của tôi mang thai, toàn thể gia đình vui mừng. Trước hết là câu hỏi sức khoẻ của cháu, sau đó là ngày tháng cháu sẽ sinh và cuối cùng là tên sẽ đặt cho đứa nhỏ cháu sinh ra. Cứ theo như phong tục phương Tây thì đứa nhỏ sẽ mang tên ông nội hay bà nội tuỳ theo là trai hay gái. Dần dần nhiều tên khác nữa được đề nghị, thêm tên này bỏ tên kia trong danh sách các tên mà đứa nhỏ sẽ được đặt. Như thế việc đặt tên qủa là một mối bận tâm trong gia đình. Theo phong tục phương Ðông thì việc đặt tên còn nhiêu khê hơn nữa, tránh húy, tránh kỵ v.v… Tên tức là người, là tương lai của đứa trẻ, cho nên kỹ càng như thế kể cũng là đúng lý. Trong kinh lạy Cha, chúng ta xin cho danh Cha cả sáng. Danh Thiên Chúa tức là bản tính của Người, cho nên Chúa Giêsu dạy xin cho mỗi người chúng ta được nên thánh, nên thanh khiết, để cho danh Chúa được tỏ rạng, được tôn trọng nơi chúng ta. Tên còn liên hệ chặt chẽ với mỗi nền văn hóa, di sản chủng tộc, với hy vọng của gia đình, bạn bè, cho nên thường thì con trẻ được mang tên của một thành viên đáng kính đáng trọng trong gia tộc, dù còn sống hay đã qua đời, để nói lên uy tín của người đó trong gia đình, nơi làng xóm. Ðứa trẻ sinh ra không những là một ân huệ Chúa ban cho gia đình mà còn là niềm vui, niềm tự hào cho xóm làng. Mọi người đều được chia sẻ niềm vui đó.

Cứ theo như phong tục Do thái, thì láng giềng, hàng xóm cũng được tham gia vào công việc đặt tên cho đứa nhỏ, thường thì con đầu lòng bắt buộc phải mang tên người cha hay ông nội (các gia đình gốc miền Ðịa Trung Hải là tên ông nội). Như vậy trong nghi lễ đặt tên của bài tin mừng hôm nay, con trẻ đương nhiên mang danh Zacharia, cha nó. Nhưng Thiên Chúa can thiệp để nó mang tên khác theo chương trình của Người. Chương trình này được biểu tượng hóa bằng tên Gioan, chính Chúa đã đặt khi con trẻ được thụ thai và cha mẹ em đã thuận theo ý Người. Vậy thì con trẻ này thuộc về ai? Ai sẽ chịu trách nhiệm về nó? Thiên Chúa hay cha mẹ nó? Mang tên Gioan là phá vỡ truyền thống lâu đời của dân tộc. Từ trước đến nay, loài người là khí cụ trong tay Thiên Chúa để sản sinh các phần tử mới cho nhân loại, nhưng hôm nay Chúa can thiệp trực tiếp vào công việc này. Rõ ràng Người đang trù định một điều gì đó thật to lớn cho dòng giống loài người! Tên Gioan là biểu thị của một ân huệ Chúa muốn ban cho thế gian. Chúa chọn tên cho con trẻ, và nó mang tên Người ấn định chứ không phải cha mẹ, hay họ hàng, thế thì chính Người chịu trách nhiệm về nó. Việc này không phải xảy ra ở lúc nó được sinh ra, nhưng từ khi cha nó dâng hương trong đền thờ.

Ðôi khi Thiên Chúa đổi tên cho ai đó giữa dòng đời, để ám chỉ một sứ mệnh mà người đó phải thực hiện. Thí dụ ông Abram được đổi thành Abraham (thêm một vần) để ông trở nên tổ phụ của nhiều dân tộc và là đối tượng của lời hứa. Ông Jacob được đổi thành Israel (sức mạnh của Thiên Chúa) để ông chinh phạt các nước trung đông. Khi Chúa Giêsu gọi và chọn ông Phêrô để làm thủ lãnh các tông đồ và làm nền tảng Giáo hội thì Người đổi tên ông từ Simon thành Phêrô. Như vậy, truyền thống lấy tên để chỉ việc của Kinh Thánh vẫn còn được tiếp tục trong nghi lễ hôm nay. Cho nên công trình cứu chuộc là hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa. Người là tác gỉa của sự sống thì cũng chính Người ban sự sống mới cho nhân loại. Chúng ta không có lý do nào để đòi hỏi quyền lợi ở đây, tốt nhất là thái độ xin vâng như Ðức Maria và cha mẹ Gioan vậy. Gioan mang tên Thiên Chúa chỉ định có nghĩa là ơn cứu độ đang được từng bước thực hiện. Qủa là một điều vui mừng, nhưng có mấy người nhận ra? Trong bài đọc thứ nhất Thiên Chúa cũng đặt tên cho người tôi tớ trung thành của tiên tri Isaia: “Ðức Chúa đã chọn tôi từ trong lòng mẹ, từ thưở thai nhi Người đã gọi tên tôi”. Ở đây một khuôn mẫu khác cũng bị bẻ gẫy. Một trẻ nhỏ làm sao có thể được sai đi để xây dựng lại các chi tộc Giu-đa? “Ta sẽ làm cho ngươi nên ánh sáng muôn dân”. Qủa thật, trí khôn của chúng ta qúa bé nhỏ trước những ý định khôn luờng của Thiên Chúa. Chương trình của Thiên Chúa không ai tưởng tượng nổi!

Người bước vào gia đình Zacharia để thay đổi tên cho đứa trẻ. Khi thiên thần báo tin cho ông ở trong đền thờ là vợ ông, bà Elizabeth sẽ sinh con trai, ông sẽ đặt tên cho đứa trẻ là Gioan và nói thêm: “Ông sẽ được vui mừng hớn hở và nhiều người cũng được hỷ hoan ngày con trẻ chào đời”(1,14). Thì ra bất cứ ý định nào của Thiên Chúa cũng là niềm vui, nguồn hạnh phúc cho chúng ta, cho nhân loại. Mọi dự tính của loài người đã bị gạt ra ngoài, quá khứ đầy tội lỗi đã khép lại. Quyền lực satan không còn ngự trị trên chúng ta nữa. Xem ra ảnh hưởng của hỏa ngục còn đang hoành hành trên thế giới, nhưng con cái Eva không vì thế mà mãi mãi bị xiềng xích bởi cái vòng luẩn quẩn, ghen ghét, trả thù, ích kỷ, phản bội, thỏa hiệp ma quái, duy vật biện chứng và các thói hư nết xấu khác..

Tên con trẻ sẽ là Gioan, ân huệ của Ðức Chúa và là tiền hô của Đấng sẽ thu gom nhân loại quay về với Thiên Chúa. Giêsu, Ðấng cứu thế, cũng là tên do Thiên Chúa lựa chọn sẽ thiết lập một vương quốc mới không lệ thuộc vào một quốc gia, một khu vực, một quận huyện, một bộ lạc hay gia đình nào. Người đã tuyên bố với những ai lắng nghe Người là “bất cứ kẻ nào thi hành ý Thiên Chúa đều là anh em, chị em, là mẹ Người”(Mc.3,35). Một tên mới ám chỉ một sứ vụ hoàn toán mới. Tin mừng là dành cho hết thảy mọi người, không loại trừ ai, bất kể màu da, ngôn ngữ, giàu nghèo, sang hèn…

Thế thì còn những danh xưng chúng ta đang mang? Chúng có thể được đổi thay nếu như Ðức Chúa can thiệp? Chúng ta là những kẻ lang thang vô mục đích? Liệu Chúa có thể gọi lại là “ngôn sứ” được không? Nếu chúng ta có những mối thù hằn truyền kiếp, liệu Chúa đặt tên lại là kẻ “hay tha thứ” đựơc không? Nếu chúng ta mất đức tin, lìa xa Giáo hội liệu Chúa cho chúng ta tên mới “tín hữu trung kiên” được không? Nếu chúng ta bị loại trừ, liệu Chúa kêu chúng ta “ái khanh” của ta được không? Ai đã thực hiện những điều như thế? Chính Thiên Chúa, qua Ðức Kitô, Ðấng đã phá vỡ mọi tập tục, mọi qui tắc, cắt ngang mọi luật lệ xem ra vĩnh cửu, bước vào cuộc đời mỗi người, hô lớn: “Ngạc nhiên chưa!” thay đổi rồi đấy, chúng ta không bước theo con đường “cũ” nữa. Chúng ta đã có hy vọng, đã được giải thoát khỏi não trạng xã hội cũ, tự do hoàn toàn để theo ân thánh Chúa! Ai có thể đoán trước được?

Trong ngày lễ hôm nay. Thiên Chúa đã chọn tên cho một con trẻ và ban cho nó vận mệnh tương lai. Có lẽ chúng ta chẳng được diễm phúc đó khi cha mẹ sinh ra, các đấng đã chẳng được Chúa thì thầm tên của chúng ta vào tai, nhưng với những đường lối khác nhau, Chúa đã ban cho chúng ta ngôn từ ơn thánh, đặt lại tên cho chúng ta bằng cách lôi kéo chúng ta khỏi con đường tội lỗi, bẻ gãy những thói hư tật xấu, ban cho vận mệnh mới, lối sống mới. Hội Thánh cũng được gọi là dân tộc mới của Thiên Chúa khi cùng nhau cử hành lễ tạ ơn hôm nay, và cũng có sứ mạng đặt tên mới cho những tay xì ke, ma túy, đĩ điếm, say sưa, trác táng, cho những ai không cửa không nhà, cho những di dân thất nghiệp. Chúng ta được mời gọi cộng tác vào sứ vụ này. Thánh Gioan xưa đã thi hành như vậy. Người là tiếng kêu của hy vọng, của đổi thay cho cả một dân tộc đang tuyệt vọng. Chắc chắn Thiên Chúa cũng muốn chúng ta thi hành cùng một sứ vụ đó cho đồng bào chúng ta ngày hôm nay. Amen.