GIÁ TRỊ MỘT KINH KÍNH MỪNG
Nhắc đến kinh Kính Mừng, đa số người Công giáo đều cảm nhận được sự quen thuộc và thân thương. Lời kinh Kính Mừng đã đi vào đời sống hằng ngày: từ trẻ thơ mới tập đọc kinh đầu đời, đến người già yếu luôn miệng cầm tràng chuỗi Mân Côi. Dẫu vậy, đôi khi vì quá quen thuộc, chúng ta có thể vô tình đánh mất chiều sâu và giá trị thiêng liêng ẩn chứa trong mỗi lời kinh. Câu chuyện về thánh Giuseppe Cafasso (1811-1860), vị thánh người Ý, một lần nữa giúp chúng ta ý thức hơn về ý nghĩa và hiệu quả vô cùng lớn lao của một kinh Kính Mừng.
Câu chuyện đơn sơ, bài học sâu xa
Theo sử liệu cuộc đời của thánh Giuseppe Cafasso, một hôm ngài tặng cho một phụ nữ một cuốn sách viết về Đức Trinh Nữ Rất Thánh Maria. Khi người phụ nữ hỏi “Giá cuốn sách bao nhiêu?”, thánh nhân liền đáp cách mau lẹ:
“Một kinh Kính Mừng Maria!”
Câu trả lời ngắn gọn nhưng đầy bất ngờ này khiến người phụ nữ sửng sốt:
“Làm sao mà giá chỉ có một kinh Kính Mừng Maria thôi?”
Thánh Cafasso khiêm tốn ôn tồn giảng giải:
“Sao bà ngạc nhiên? Một kinh Kính Mừng Maria ít lắm sao? Bà nên nhớ rằng, thánh nữ Teresa thành Avila (1515-1582) trong một lần hiện ra đã nói: ‘Nếu tôi được phép trở lại trần gian để lãnh ân huệ do việc đọc một kinh Kính Mừng Maria mang lại, thì tôi sẽ làm ngay!’”
Qua câu chuyện này, ta có thể nhận thấy rằng đối với các thánh, dù chỉ là một kinh ngắn gọn cũng mang giá trị vô biên. Chính tình yêu và lòng tôn kính dành cho Đức Trinh Nữ Maria biến hành vi “đọc một kinh Kính Mừng” trở thành một của lễ quý giá trước mặt Thiên Chúa.
Kinh Kính Mừng: Tóm lược sự huyền diệu của Mầu nhiệm Nhập Thể
Lời kinh Kính Mừng khởi đi từ lời chào của sứ thần Gabriel với Trinh Nữ Maria trong biến cố Truyền Tin (x. Lc 1,28). Sau đó, người chị họ Elisabeth cũng cất lời chúc tụng người Mẹ Thiên Chúa (x. Lc 1,42). Chính lời chào thần thiêng này nhắc nhở chúng ta về cuộc gặp gỡ đầy ân sủng giữa trời và đất. Mỗi khi đọc kinh Kính Mừng, ta như sống lại mầu nhiệm Nhập Thể: Thiên Chúa làm người trong lòng Trinh Nữ Maria, mở ra kỷ nguyên mới của ơn cứu độ.
- “Kính mừng Maria đầy ơn phúc”: Đây không chỉ là lời chào; đó là lời công bố Maria tràn đầy ân sủng, được Thiên Chúa tuyển chọn làm Mẹ Đấng Cứu Thế.
- “Đức Chúa Trời ở cùng Bà”: Thiên Chúa ngự trong lòng Mẹ, làm cho Mẹ trở thành Hòm Bia Giao Ước, nơi Thiên Chúa hiện diện cách đặc biệt.
- “Bà có phúc lạ hơn mọi người nữ và Giêsu, Con lòng Bà gồm phúc lạ”: Maria được tôn vinh, nhưng trung tâm vẫn là Chúa Giêsu – ơn phúc lớn nhất mà Mẹ cưu mang và sinh hạ cho thế giới.
Phần thứ hai của kinh do Giáo hội thêm vào, khẩn cầu sự chuyển cầu của Mẹ:
- “Thánh Maria, Đức Mẹ Chúa Trời, cầu cho chúng con là kẻ có tội”: Tín hữu nhìn nhận thân phận yếu đuối của mình, tin cậy và phó thác cho Mẹ.
- “Khi nay và trong giờ lâm tử”: Hai khoảnh khắc quan trọng nhất – hiện tại và lúc lìa đời – là những lúc chúng ta cần Mẹ nắm tay dẫn dắt.
Như vậy, có thể nói kinh Kính Mừng gói trọn mầu nhiệm Nhập Thể và tinh thần tôn kính Mẹ Maria: ca ngợi ân sủng tuôn tràn trên Mẹ và khẩn cầu Mẹ chuyển cầu cho ta trước tòa Chúa.
Giá trị vô biên trong một kinh Kính Mừng
Thiêng liêng vượt thời gian
Thánh nữ Teresa Avila, bậc tiến sĩ Hội Thánh, từng nhấn mạnh giá trị khôn sánh của chỉ một kinh Kính Mừng. Chính ngài, trong nhiều lần hiện ra, đã bày tỏ ước muốn “nếu được phép trở lại trần gian” thì ngài sẵn sàng đọc lấy một kinh Kính Mừng để hưởng ân phúc. Sự khát khao của một vị thánh lỗi lạc, người đã đạt đến đỉnh cao chiêm niệm, cho thấy rằng đối với những người đã nếm trải vẻ đẹp của việc kết hiệp với Thiên Chúa, một kinh Kính Mừng không hề “nhỏ bé.” Trái lại, lời kinh này mở ra một không gian thiêng thánh, nơi tín hữu kết hợp cùng Mẹ Maria để tán dương Thiên Chúa.
Thần học Mẹ Maria và đức tin sống động
Trong truyền thống Công giáo, lòng sùng kính Mẹ Maria luôn gắn liền với Kitô học. Mẹ Maria được tôn kính không chỉ vì chính Mẹ, mà vì Mẹ chính là “cửa ngõ” dẫn chúng ta đến với Chúa Giêsu. Khi đọc kinh Kính Mừng, chúng ta:
- Thể hiện lòng tin vào Chúa Giêsu: Bởi vì chính Ngài là Con của Mẹ Maria, “Con lòng Bà gồm phúc lạ.”
- Nói lên niềm cậy trông nơi Mẹ: Mẹ Maria “đầy ơn phúc” luôn hiện diện và chuyển cầu cho chúng ta. Mẹ không bao giờ rời mắt khỏi đoàn con đang lữ hành giữa thế gian.
Giáo hội dạy rằng mọi ơn phúc, mọi sự cứu rỗi đều đến từ Chúa Kitô. Nhưng vì Mẹ Maria được Thiên Chúa chọn cách đặc biệt để cộng tác vào công trình cứu độ, cho nên việc kêu cầu Mẹ giúp chúng ta thêm lòng khiêm nhường và tin tưởng vào ơn Chúa.
Liên kết với mầu nhiệm Mân Côi
Kinh Kính Mừng còn là thành phần cốt yếu của tràng chuỗi Mân Côi – một kho tàng linh đạo phong phú, được Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II gọi là “Kinh nguyện tuyệt vời, đem lại nhiều hoa trái.” Mỗi chục Kinh Kính Mừng diễn tả một mầu nhiệm trong đời sống của Chúa Giêsu và Mẹ Maria. Do đó:
- Mỗi lời kinh Kính Mừng không đứng riêng lẻ, mà đan xen với Tin Mừng.
- Mỗi lời kinh Kính Mừng là một cơ hội chiêm ngắm đời sống, lời dạy, và tình thương của Chúa Giêsu, đồng thời tôn kính Mẹ, Đấng đã sống trọn vẹn “Xin Vâng.”
Lời nhắn nhủ: Từ tâm tình của thánh Giuseppe Cafasso
Khi thánh Giuseppe Cafasso trả lời người phụ nữ rằng “giá cuốn sách là một kinh Kính Mừng,” ngài muốn gửi gắm một thông điệp: Đừng bao giờ coi thường những việc đạo đức đơn sơ như đọc một kinh Kính Mừng. Bởi lẽ:
- Tôn vinh và yêu mến Mẹ Maria: Mỗi kinh Kính Mừng là lời chào và chúc tụng Mẹ, làm sống lại khoảnh khắc trời đất giao hòa trong biến cố Truyền Tin.
- Gắn bó với Chúa Giêsu: Lời kinh Kính Mừng dẫn chúng ta đến việc tôn thờ Con Thiên Chúa, Đấng đã nhập thể để cứu chuộc nhân loại.
- Nhận được những ân sủng thánh thiêng: Qua sự chuyển cầu của Mẹ, lời kinh ngắn ngủi có thể mang lại muôn vàn ơn lành, bao gồm ơn sám hối, ơn an ủi, ơn sức mạnh, và nhất là niềm hy vọng trong cuộc sống.
Chính vì thế, một kinh Kính Mừng chứa đựng giá trị cao quý – cao quý đến mức một vị thánh lớn như Teresa Avila đã ao ước được quay lại trần thế chỉ để đọc một kinh và lãnh ơn sủng từ kinh ấy.
Áp dụng vào đời sống thiêng liêng
Đọc kinh với lòng mến
Điều quan trọng hơn cả không phải là đọc “thật nhiều” kinh Kính Mừng, mà là đọc kinh với tâm tình yêu mến, sốt sắng, và khiêm nhường. Khi chúng ta để cho mỗi lời kinh vang lên từ cõi lòng, kinh Kính Mừng trở nên nhịp cầu dẫn ta đến gần Chúa Giêsu và Mẹ hơn. Nhiều khi, một kinh đọc với lòng tin và yêu mến sâu xa còn giá trị hơn hàng trăm kinh đọc vội vàng, thiếu tâm tình.
Luyện tập cầu nguyện bền bỉ
Kinh Kính Mừng cũng là nền tảng cho việc lần Chuỗi Mân Côi. Việc cầu nguyện liên lỉ qua Chuỗi Mân Côi giúp ta kiên trì, nhẫn nại trong sự kết hợp với Chúa. Đôi khi, trong những hoàn cảnh khó khăn, chỉ cần đọc chậm rãi và suy niệm một hoặc hai Kinh Kính Mừng cũng đủ để tâm hồn đón nhận bình an và sức mạnh.
Phó dâng bản thân và gia đình cho Mẹ
Trong những thời điểm then chốt của cuộc đời, đặc biệt là “khi nay và trong giờ lâm tử,” như chính lời kinh Kính Mừng nhắc nhở, chúng ta hãy đặt trọn niềm cậy trông nơi Mẹ. Hãy để Mẹ dẫn dắt, ủi an, và nói với Chúa Giêsu về những nhu cầu, khó khăn, và ước mong của chúng ta. Phó dâng bản thân và gia đình cho Mẹ là một hình thức bày tỏ lòng thảo hiếu và tin cậy.
Câu chuyện về thánh Giuseppe Cafasso và giá trị “một kinh Kính Mừng Maria” mời gọi mỗi chúng ta suy ngẫm về thái độ khi đọc lời kinh bình dị này. Chỉ một kinh thôi, nhưng nếu được dâng lên với niềm tin, lòng cậy trông, và tình mến, sẽ trở thành một lời cầu nguyện vô cùng mạnh mẽ.
Lời nhắn nhủ của thánh nhân, cũng như lời chứng của thánh nữ Teresa Avila, cho thấy: một hành vi đạo đức nhỏ bé, miễn là xuất phát từ trái tim yêu mến, có thể mang lại ân sủng dồi dào. Người tín hữu được mời gọi đừng coi thường một kinh Kính Mừng, đừng xem đó là việc “đơn điệu” hay “tầm thường,” bởi đối với Thiên Chúa và Mẹ Maria, không có gì là tầm thường khi thực hiện trong lòng thành.
Vậy, mỗi lần đọc kinh Kính Mừng, hãy nhớ lời sứ thần Gabriel và thánh Elisabeth, để cùng hòa chung lời chúc tụng Mẹ. Đồng thời, hãy vững tin rằng Mẹ đang âu yếm lắng nghe, chuyển cầu cho chúng ta, và hiệp ý với chúng ta ca khen hồng ân Thiên Chúa. Đây chính là cốt lõi và giá trị trường tồn của “một kinh Kính Mừng Maria.”
Lm. Anmai, CSsR