Trong cuộc sống hiện thực, có một số người tính tình thô bạo, động một chút là “nổi trận lôi đình”. Nhưng cũng có một số người thì hoàn toàn trái lại, nét mặt phúc hậu, nhẫn nhịn nhún nhường. Quả thực, người có phong thái khiêm cung khi đối xử với người khác thì lúc nào cũng tốt.
Tu tâm trước tiên phải tu đức, dưỡng thân trước tiên cần phải chế ngự nóng giận. Có lẽ sẽ có người nói rằng, hỉ nộ ái ố là lẽ thường tình của con người. Trong thế giới tràn đầy mâu thuẫn, ai mà không từng mắc lỗi? Ai mà không từng tức giận người khác? Nhưng vô luận là đối với dưỡng sinh thân thể hay là tu dưỡng tâm tính mà nói thì tức giận đều đem lại trăm cái hại, không một chút lợi nào.
Cổ nhân nói: “Nhẫn một lúc gió êm sóng lặng, lùi một bước biển rộng trời cao.” Một người nếu có thể mang trong mình tấm lòng khoan dung độ lượng, nhẫn nhịn không tranh biện thì tự nhiên có thể rời xa thị phi, không lo không sợ, sống một đời thong dong, tự do tự tại.
Trong “Luận ngữ” viết: “Việc nhỏ không nhẫn sẽ bị loạn đại mưu”. Trong “Sử Ký”, Tư Mã Thiên cũng viết: “Việc nhỏ không nhẫn được thì sẽ làm hỏng việc lớn”. Trong dân gian cũng nói: “Nhẫn có thể sinh ra trăm phúc!” Ngạn ngữ cũng có câu: “Một điều chăm chỉ, thiên hạ không có việc gì khó. Trăm điều nhịn, gia đình mãi mãi ấm êm”.
Trong tác phẩm “Bách nhẫn ca” của tác giả thời nhà Đường viết: “Người nhân từ nhẫn được cả những điều mà người khác khó nhẫn. Người trí tuệ nhẫn được cả những điều mà người khác không nhẫn được. Nhẫn là không màng danh lợi nên có thể dưỡng thân. Nhẫn là đạm bạc nên có thể nuôi dưỡng nhân phẩm. Nhẫn là chịu khổ chịu khó nên sẽ sung túc. Nhẫn sẽ không có bệnh tật…”.
Khâm sai đại thần triều nhà Thanh là Lâm Tắc Từ cũng từng treo trên đại đường hai chữ “Chế nộ” (Hạn chế, kiểm soát phẫn nộ, tức giận). Tất cả những điều này nói rõ một điều rằng, từ thời xa xưa, cổ nhân đã nhận thức rõ được những tác hại mà tức giận mang lại.
Lâm Tắc Từ khi làm quan tổng đốc có một lần trong lúc xử lý công vụ đã không thể khắc chế được tức giận. Trong cơn tức giận ấy, ông đã ném vỡ một chén trà. Nhưng vừa ngẩng đầu lên, nhìn thấy hai chữ khuyên răn của chính mình “Chế nộ”, ông liền ý thức được “bệnh cũ” của mình lại tái phát. Vì thế ông tự mình dọn dẹp chén trà vỡ mà không cho ai động vào, rồi ăn năn hối lỗi.
Khi ở cùng người khác, không phân biệt được thị phi đúng sai, không hài lòng thì lập tức phát hỏa, đây chính là biểu hiện của người không có hàm dưỡng. Người quá tức giận, sẽ giống Lâm Tắc Từ, phải tự mình hiểu rõ, tăng cường tu dưỡng, chú ý kiềm chế phẫn nộ, tâm bình khí hòa, không thể phóng túng, trong lòng vô cớ phát hỏa. Nếu không làm được như vậy thì sẽ làm tổn thương người khác và tổn thương chính mình.
Trung y thời Trung Quốc cổ đại có sự phân tích và trình bày rất đầy đủ, rõ ràng về “giận”. Trung y cho rằng, “giận” là do khí sinh ra, “khí” và “giận” giống như anh em sinh đôi. “Tức giận” sẽ khiến khí huyết hao tổn, làm tổn thương gan.
Trong thế nhân, đa phần người ta phát giận đều là do tham lam và tư tâm sinh ra. Người ta khắc khẩu khi ở trong nhà, khi ra ngoài đường, ở nơi công cộng…đều là vì một chút lợi nhỏ, hay bị thiệt hại một chút nào đó. Nếu một người có thể dưỡng tâm đạm bạc, xem nhẹ công danh lợi lộc thì tức giận tự nhiên sẽ ít đi, cũng sẽ không vì một chút lợi nhỏ mà nổi giận đùng đùng.
Chúng ta trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày sẽ luôn gặp những chuyện không vừa ý, dễ khiến người ta phải tức giận. Nhưng nếu chúng ta có thể chuyển hóa tâm tức giận thành lòng biết ơn, hóa tức giận thành ôn hòa thì đã đạt đến cảnh giới tinh thần cao thượng rồi.
Hãy biết ơn người làm tổn thương bạn, bởi vì họ đã tôi luyện ý chí của bạn. Hãy cảm ơn người làm bạn trượt ngã bởi vì họ đã gia tăng sức mạnh cho bạn. Hãy cảm ơn người lừa dối bạn bởi vì họ đã tăng trưởng trí tuệ của bạn. Hãy cảm ơn người trách cứ bạn bởi vì họ đã giúp bạn học được nhẫn nại. Hãy cảm ơn hết thảy sinh mệnh kết duyên cùng bạn bởi vì sự tồn tại của những sinh mệnh ấy đã khiến cuộc đời bạn thêm muôn màu muôn sắc.