Thận là là cơ quan chịu trách nhiệm cho việc loại bỏ các muối, nước dư thừa và chất thải khác ra khỏi máu. Thủ tục này loại bỏ này được xử lý bởi các tiểu cầu thận (nephron) nơi máu được lọc. Các tiểu cầu thận cũng ngăn các protein không bị đưa ra khỏi máu. Khi các cầu thận bị hư hỏng, các protein sẽ bị rò rỉ ra khỏi máu và xuất hiện trong nước tiểu.

Trong những trường hợp bình thường, có khoảng một lượng rất nhỏ protein có trọng lượng phân tử thấp được bài tiết qua nước tiểu (< 150mg /ngày) trong đó chủ yếu là albumin  do có trọng lượng phân tử thấp (<30mg/24h).

Trong một số trường hợp sinh lý như ăn nhiều đạm, vận động nhiều, sốt cao… có thể tăng làm bài tiết protein trong nước tiểu thoáng qua mà không phải bệnh lý do tổn thương cầu thận.

Xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu (urine test strip or dipstick ) hay còn gọi là xét ngiệm nước tiểu 10 thông số, đây là xét nghiệm cơ bản và nhanh để xác định các bệnh lý thông qua sự thay đổi các thành phần trong nước tiểu (10 thông số) trong đó có protein niệu. Xét nghiệm này chủ yếu phát hiện albumin trong nước tiểu, được thực hiện bằng phương pháp so màu. Sự thay đổi đậm độ màu trên que thử (từ màu xanh sậm sang màu xanh lá cây) tùy thuộc vào nồng độ albumin trong nước tiểu, từ đó xác định kết quả là: âm tính, vết (trace), 1+, 2+, 3+, 4+ hoặc bán định lượng 30mg, 100mg, 300mg, 2000mg.

Kết quả protein niệu dạng vết (trace) tương ứng với protein nước tiểu <30mg. Kết quả này khó đọc và đôi khi khó kết luận.

Để định lượng chính xác lượng protein trong nước tiểu, có thể thực hiện một trong 2 phương pháp sau:

Protein niệu/24 giờ: thực hiện bằng cách thu thập toàn bộ nước tiểu trong 24 giờ sau đó đi xét nghiệm. Chỉ số bình thường <30mg/24h, từ 30-300mg/24h gọi là microalbumin niệu. > 300mg/24h gọi là protein niệu đại thể.

Đo chỉ số ACR (chỉ số Albumin/creatinin nước tiểu): sử dụng mẫu nước tiểu bất kỳ

Trường hợp không có triệu chứng (phù, tiểu ít, tiểu máu, tăng cân, khó thở…), xét nghiệm chức năng thận bình thường, chỉ riêng xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu bằng que thử nhanh 10 thông số cho kết quả dạng vết. Kết quả này khó chính xác nên chị nên đi xét nghiệm nước tiểu bằng một trong 2 phương pháp trên đây (nước tiểu 24 giờ hoặc chỉ số ACR bằng nước tiểu bất kỳ) để có chẩn đoán chính xác. Trong trường hợp nếu protein niệu ít và thoáng qua có thể do ăn nhiều đạm và vận động mạnh hoặc protein niệu tư thế. Nên đi xét nghiệm kiểm tra lại nước tiểu nhiều lần và khám bác sĩ chuyên khoa thận để được tư vấn thêm