16/04/2023
HÀNG VẠN CON TIM GIÁO PHẬN VINH HÂN HOAN CHÀO ĐÓN HỘI NGHỊ THƯỜNG NIÊN HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM KHÓA I NĂM 2023
Nt. Maria Trần Thị Diệu Huyền
Hội dòng Mến Thánh Giá Vinh
WHĐ (16.04.2023) – Theo Biên bản Đại hội lần thứ XV, Hội nghị thường niên khóa I năm 2023 của Hội đồng Giám mục Việt Nam sẽ diễn ra tại Tòa Giám mục Xã Đoài, Giáo phận Vinh từ ngày 17 đến ngày 21.04.2023. Trong những ngày gần đây, công tác chuẩn bị của mọi thành phần trong Giáo phận Vinh đang diễn ra cách nhộn nhịp, khẩn trương. Và cho đến lúc này, mọi thứ dường như đã sẵn sàng để chào đón quý Đức Cha và các phái đoàn của các Giáo phận. Cũng trong dịp này, Giáo phận sẽ vinh dự được đón tiếp sự hiện diện trân quý từ phái đoàn ngoại giao Tòa Thánh đến gặp gỡ Hội Đồng Giám Mục Việt Nam. Có thể nói rằng đây là lần đầu tiên trong lịch sử, sau hơn 170 năm thành lập, Giáo phận Vinh được diễm phúc đón tiếp và đăng cai tổ chức Hội nghị thường niên cho Hội đồng Giám Mục Việt Nam; vì thế, niềm hân hoan trào dâng được toát lên từ khung cảnh cho đến lòng người!
Khi nào cũng vậy, cái lần đầu tiên luôn mang đến cho con người cảm giác nôn nao chờ đợi và rồi, nó cũng sẽ khắc lại dấu ấn sâu sắc khi nó đi qua. Để có khởi động tươi mới này, Giáo phận Vinh đã kinh qua một chặng đường lịch sử dài với nhiều khó khăn, nhưng không bao giờ thiếu sự chuyển cầu của Đức Mẹ và sự quan phòng yêu thương của Thiên Chúa. Chúng ta hãy dừng lại một thoáng, ngược dòng huyền sử về với “thượng nguồn lưu dấu những giọt ân sủng thuở hồng hoang của Giáo đoàn Vinh”.
Hạt giống Tin Mừng được gieo vãi trên phần đất giáo phận Vinh có thể là rất sớm. Chính xác là vào năm 1629, tức là 2 năm sau khi nhà truyền giáo vĩ đại cha(*) Alexandre de Rhodes (Đắc Lộ) đặt chân lên Cửa Bạng – Thanh Hoá. Năm 1659, Toà Thánh thiết lập hai giáo phận đầu tiên ở Việt Nam: Giáo phận Đàng Trong và Giáo phận Đàng Ngoài. Phần đất giáo phận Vinh khi đó thuộc Giáo phận Đàng Ngoài. Hai mươi năm sau, tức năm 1679, Toà Thánh lại chia giáo phận Đàng Ngoài thành Giáo phận Đông Đàng Ngoài và Giáo phận Tây Đàng Ngoài, phần đất Nghệ-Tĩnh-Bình thuộc Giáo phận Tây Đàng Ngoài.
Năm 1846, Giáo phận Vinh được thành lập, tách từ Giáo phận Tây Đàng Ngoài, gọi là Giáo phận Nam bên Bắc Kỳ về sau gọi là Giáo phận Vĩnh, rồi Giáo phận Vinh. Vào năm thành lập, Giáo phận có một giám mục, 35 linh mục Việt Nam, 4 thừa sai, 75 thầy giảng, 69 chủng sinh, 220 nữ tu, 18 giáo xứ và 66.350 giáo dân. Ngày 15.08.1892, Đức cha Louis Pineau Trị dâng hiến Giáo phận cho Đức Mẹ. Từ đó đến nay, Giáo phận luôn bước đi dưới sự bảo trợ của Đức Trinh Nữ Hồn Xác Lên Trời.
Ngày 24.11.1960, Toà Thánh thành lập Hàng Giáo phẩm Việt Nam và nâng các giáo phận tông toà lên hàng chính toà. Giáo phận Vinh cũng được nâng lên vào ngày này và thuộc Tổng Giáo phận Hà Nội.
Trong quá trình hình thành và phát triển, giáo đoàn Vinh luôn phải bước đi trong sóng gió bão bùng của những cơn bách hại dữ dội. Có lúc bị bình địa ở nhiều nơi, tưởng chừng như Hạt giống Tin Mừng mãi mãi bị chôn vùi, thế nhưng, sau cơn bão, bình minh lại rực sáng trên giáo phận. Để đến hôm nay, Giáo phận Vinh tự hào đứng vững trong lòng Giáo Hội và giữa xã hội, ngày càng thăng tiến về các chiều kích siêu nhiên cũng như tự nhiên. Nhìn từ lăng kính đức tin, tất cả là hồng ân nhiệm mầu của Thiên Chúa!
Dù là một Giáo phận lớn mạnh nhưng vì điều kiện cơ sở vật chất mà Giáo phận Vinh “chưa một lần” có cơ hội được đón tiếp và tổ chức kỳ họp thường niên cho Hội Đồng Giám Mục Việt Nam kể từ ngày thành lập. Đây là nỗi ưu tư của các vị cha chung Giáo phận qua các thời kỳ cũng như niềm khao khát của đoàn con cái trong Giáo phận qua muôn thế hệ. Có lẽ, ai cũng thấu rõ, Giáo phận Vinh được sinh ra và lớn lên nơi đất mẹ Nghệ-Tĩnh-Bình, một eo đất hẹp nhất của đất nước, mảnh đất nghèo khó và khắc nghiệt nhất, mảnh đất nổi tiếng với thương hiệu “gió Lào cát trắng, đất khô cằn sỏi đá, đồng chua nước mặn, rốn bão tâm lũ”, đến nỗi có ai đó đã thốt lên:
“Ôi! Mảnh đất nghèo mồng tơi không kịp rớt
Lúa con gái mà gầy còm úa đỏ
Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ
Không ai gieo mọc trắng cả mặt người”
Và như cố linh mục thi sĩ Phanxicô Xaviê Võ Thanh Tâm, từng là Tổng Đại diện Giáo phận Vinh, đã cảm thán:
“Quê tôi gạt sỏi tìm cơm
Hết mưa thôi hạn lại cơn bão gần”
Có phải vì hoàn cảnh không ưu đãi mà có những ấp ủ, dự tính lớn của Giáo phận đã ngủ vùi trong một tiết đông dài đằng đẵng? Dù gì đi nữa, một trong những ước nguyện lớn nhất của Giáo phận nay đã đến lúc được thành toàn.
Ngôi nhà Trung Tâm Mục Vụ bề thế của Giáo phận nay đã được mọc lên sừng sững tại giáo đô Xã Đoài, trở thành địa điểm phục vụ cho mọi sinh hoạt lớn nhỏ trong Giáo phận và sẽ là nơi đón tiếp Hội Đồng Giám Mục Việt Nam trong Hội nghị thường niên kỳ I-năm 2023. Công trình lịch sử này là điểm hẹn đáp ứng các sinh hoạt chung như cử hành phụng vụ, tĩnh tâm, thường huấn, đào tạo không chỉ cho linh mục, tu sĩ, mà còn cả giáo dân, các Hội đồng Mục vụ và các hội đoàn.
Có thể nói đây là một “Ngôi nhà bằng gạch đá” được xây dựng nên bởi những “con người bằng da bằng thịt”. Ẩn bên trong những lớp gạch đá chất chồng lên nhau là sự đồng tâm chung sức của mọi thành phần Dân Chúa thuộc Giáo phận ở trong nước cũng như hải ngoại, từ quý Đức Cha, Quý Cha, Quý Thầy Chủng Sinh, Quý Tu sĩ nam nữ, tổ thợ, quý ông già bà lão cho đến các trẻ thơ. Những góp nhặt nhỏ bé của mỗi người trong bậc sống của mình, có thể là từ lời kinh, tiếng hát, tâm sức, công sức hay là những đóng góp vật chất, đều góp phần tạo nên sự hiện hữu của Trung Tâm Mục Vụ. Như vậy, có thể ví von rằng Ngôi nhà Chung này là kết tinh của “trí lực, tâm lực, vật lực và thể lực” của gia đình Giáo phận!
Thật là một niềm hạnh phúc dạt dào và tròn đầy khi thấy Giáo phận đang từng ngày được đổi mới và lột xác. Trong không khí hân hoan chào đón quý Đức cha và các phái đoàn đến với Giáo phận Vinh, hàng vạn con tim trong Giáo phận đang kết nối trong tình hiệp thông hướng về Giáo đô Xã Đoài, nơi sẽ diễn ra biến cố lịch sử trọng đại này. Tới đây, Thánh lễ Tạ ơn và Khánh thành Trung tâm Mục vụ Giáo phận trong ngày Bế mạc (ngày 21/4/2023) Hội nghị thường niên kỳ I/2023 của Hội đồng Giám mục Việt Nam diễn ra tại Giáo phận Vinh hứa hẹn sẽ quy tụ mọi thành phần Dân Chúa trong Giáo phận. Với biến cố trọng đại này, “Đường về Giáo đoàn Vinh” sẽ ngày càng rộng mở hơn trên mọi phi lộ, từ vô hình đến hữu hình.
Thư mời tham dự Thánh lễ Tạ ơn và Khánh thành Trung tâm Mục vụ Giáo phận Vinh
Nhìn lại chặng đường lịch sử dài của Giáo phận được viết bởi “Thiên ân” và “thiện nhân”, đoàn con cái của Giáo phận Vinh qua muôn thế hệ sẽ cất cao “Khúc cảm tạ” bởi hồng ân Thiên Chúa quá dư tràn đã tuôn gội chứa chan trên mảnh đất khô hạn. Qua bao thế hệ, con cái Vinh luôn thâm tín rằng, ơn Trên đã được nhận lãnh là qua lời chuyển cầu và sự bảo trợ mạnh thế của Đức Trinh Nữ Maria Hồn Xác Lên Trời, quan thầy của Giáo phận. Vì thế, trước thềm sự kiện trọng đại này, giáo đoàn Vinh xin cất cao khúc hoan ca được muôn người mộ mến: “Tràn ngập niềm vui, đoàn con Mẹ dâng lời ca hát. Hợp cùng Thiên quốc, tung hô Mẹ – Mẹ Giáo phận Vinh. Mẹ hằng phù giúp cho Giáo phận qua cơn nguy biến. Ánh dương bình minh chiếu sáng khắp Giáo phận Vinh thanh bình”.(*) Cập nhật lúc 12h50 ngày 18.04.2023